De doorstroomtoets in groep 8 kan leiden tot een hoger schooladvies. Hoe werkt dat? Maar nog belangrijker: moet je dat willen? Over de voors en tegens van een hoger schooladvies door middel van de doorstroomtoets.

Schooladvies voorheen

Het schooladvies, dus het advies van de basisschool aan jouw zoon of dochter voor het voortgezet onderwijs, werd voorheen gebaseerd op de toetsen van het leerlingvolgsysteem, zoals Cito Leerling in Beeld, IEP of Diataal. Er werd gekeken naar cijfers, maar ook naar werkhouding en gedrag. De leerkrachten en  intern begeleider van de school kwamen zo tot een schooladvies.

Als ouder kon je het ermee eens zijn of niet, maar dat veranderde weinig. Middelbare scholen namen het advies één op één over (uitzonderingen daargelaten).

Schooladvies tegenwoordig

Met de komst van de doorstroomtoets is er ook in de advisering een en ander veranderd. Waar voorheen het schooladvies van de leerkracht leidend was, geldt dat nu voor de score van de doorstroomtoets. Mits die hoger is dan het afgegeven schooladvies.

Deze verandering is er omdat men wil dat er meer kansengelijkheid is. In het verleden viel op dat kinderen van laagopgeleide ouders minder snel een schooladvies havo of vwo kregen, terwijl kinderen met dezelfde scores, maar van hoogopgeleide ouders, die adviezen wel kregen. De kansenongelijkheid bleef zo in stand en door het advies af te laten hangen van de echte prestaties van een kind, hoopt men dat af te doen nemen.

Gevolgen

Het gevolg is dat de doorstroomtoets de bepalende factor is voor het schooladvies en niet langer het advies van de basisschool. Dit betekent dat in februari nog veel kinderen een hoger advies krijgen. Dit zijn ook kinderen van laagopgeleide ouders, die nu dus hoger instromen in het voortgezet onderwijs en daarmee een eerlijke kans krijgen.

Voor de goede orde: de aanpassing van een advies vindt alleen plaats als de doorstroomtoets hoger scoort dan het afgegeven advies. Scoort je kind lager? Dan wordt het advies niet naar beneden bijgesteld.

Voordelen

De voordelen van deze wijzigingen zijn groot. Wat eerder geschreven werd over kansenongelijkheid bijvoorbeeld, was de aanleiding om  het schooladvies niet langer te baseren op het advies van leerkrachten. Het voordeel nu is dat kinderen die laagopgeleide ouders hebben (vaak ook ouders met een andere moedertaal) evenveel kansen hebben op havo en vwo-adviezen dan kinderen van hoogopgeleide ouders.

De doorstroom van kinderen van laagopgeleide ouders naar havo en vwo is toegenomen sinds de doorstroomtoets.

Een ander voordeel is dat er niet wordt gekeken vanuit subjectieve data. De leerkracht en de intern begeleider kennen een kind en kunnen hun advies daarbij op aannames en voordelen baseren. Dit was voorheen ook vaak de discussie toen de adviezen wel volledig door school werden afgegeven. Nu is te zien dat er echt gekeken wordt naar de capaciteiten van kinderen en dat de scores leidend zijn. Anders gezegd: een kind heeft een hoger schooladvies zelf in de hand.

Nadelen

Er zijn ook nadelen aan. Want nu wordt een advies alleen gegeven op basis van één toets. Dat klopt niet helemaal, natuurlijk, want er is een compleet leerlingvolgsysteem bij betrokken. Maar het kan zijn dat die laatste toets, de doorstroomtoets, daar heel erg van afwijkt. Dan is het de vraag of dit voldoende data is om een advies op te baseren.

Doorstroomtoets voorbereiden

Het belang van de doorstroomtoets is groot. Het kan voor veel kinderen het verschil maken, omdat je startpositie op de middelbare school ermee wordt bepaald. Om die reden kiezen veel ouders er, al dan niet in overleg met hun kind, voor om hun kind voor te bereiden op de doorstroomtoets. Voorbereiding zorgt ervoor dat kinderen goed kunnen scoren en zich van hun beste kant kunnen laten zien. Het zorgt er tevens voor dat een kind een hoger advies kan krijgen dan het voorlopige schooladvies, en dus door kan stromen naar bijvoorbeeld een havo of vwo klas.

Wil jij goed oefenmateriaal in huis halen? Dan is er op dit moment één boek leidend in het onderwijs. Het betreft het boek Doorstroomtoets Oefenen door uitgeverij Educazione. Het is compleet, op niveau en bereidt voor op alle doorstroomtoetsen die op dit moment afgenomen worden. Ook verdiept het boek kennis en vaardigheden met moeilijkere, uitdagende opgaven. Kinderen die met dit boek oefenen scoren doorgaans beter op de doorstroomtoets, getuige de recensies en reacties van ouders.